İklim değişikliğinin gelecekteki
etkilerinden ziyade var olan değişimleri dahi inceleyecek olursak, harekete
geçmek için kaybedecek zamanın olmadığını anlayabiliriz.
Yıllar
önce iklim değişikliği konusunda hep gelecek senaryolar üzerine konuşulurdu.
Halen de konuşuluyor; fakat tek bir fark var ki gelecek şu an burada. Artık
bizlere ulaşan haberler iklim değişikliğinden dolayı yaşanan olaylardan ibaret
olmaya başladı. Bilim adamları gelecekte neler olacağı ile ilgili bilimsel
çalışmalar yaparken bir yandan da bu yıkımın yarattığı sonuçlar ile uğraşır
olduk. Çalışmalar; “ekonomik zararımız ne? Can kaybı ne kadar?” üzerine olmaya
başladı. Artık iklim değişikliği var veya yok tartışmaları yapılmıyor. Bu sorun
sadece geleceğin sorunu da değil artık; bu tamamen bugünün bir sorunu. Bütün
meselenin ağırlığını ve çözümünü torunlarımıza yükletmek ne derece doğru? Bu
bir sorundan kaçış noktası olabilir mi? Bugünden atılmayan adımlar her yıl
karbon emisyonlarımızı azaltmak için ciddi çabalara girmemizi gerektirecek. Bu
da sorunun geri dönülmez bir hal almasını sağlıyor.
İklim
değişikliği “geleceğin bir sorunu mu
yoksa bugünün bir sorunu mu?” sorusuna bir örnek ile yanıt bulmaya çalışalım.
Çok uzağa değil, Akhisar bölgesine bir göz atalım. Akhisar bölgesinde yapılan
çalışmalarda ciddi bir iklimsel değişim
gözlenmektedir. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Coğrafya Bölümü (Fiziki
Coğrafya ABD – Klimatoloji ve Meteoroloji) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş, Akhisar bölgesindeki uzun süreli yıllık kuraklık
indisi dizisindeki ve normalleştirilmiş yıllık yağış anomalisi dizisindeki
yıllararası değişimlerden ( Şekil-1 )
yola çıkarak şu sonuçlara ulaşmaktadır:
1980’lerin başından beri daha kurak koşullara doğru belirgin bir gidiş var.
1980’lerin sonundaki şiddetli kurak koşulların bir benzeri 2007-2008 döneminde yaşanmıştır.
1980’lere kadar yarınemli iklim koşullarının egemen olduğu Akhisar’da, önce 1990’larda kurakyarınemli, sonra 2000’lerin sonuna doğru yarıkurak koşulların etkili olmaya başladığı gözlenmektedir.
Şekil 1. Akhisar’ın
uzun süreli (a) yıllık kuraklık indisi dizisindeki ve (b) normalleştirilmiş
yıllık yağış anomalisi dizisindeki yıllararası değişimler.
Dolayısıyla
Türkeş’e göre; bu çalışma ile bölgede belirgin
bir kuraklaşma eğiliminin yaşandığı ve bu eğilimin 1980’lerle birlikte
kuvvetlendiği, 2007-2008 döneminde ise çok şiddetlendiği görülmektedir. Çalışma alanında, genel olarak, yarınemli
iklim koşullarından daha kurak ve sıcak kuruyarınemli ya da yarıkurak iklim
koşullarına doğru belirgin bir değişim belirlenmiştir. Bu önemli bir iklim değişikliği sinyalidir.
Durumun ciddiyetini anlamak için milyarlarca
insanın göç etmesini veya milyonlarca insanın yok olmasını mı bekliyoruz? Nedir
bizi bu kadar durağan hale getiren şey? İklim değişikliği gelecek demek
anlamsız; çünkü zaten gelen bir şey için gelecek lafını kullanmak çok yanlış.
Biz bunun etkilerini yaşamaya çoktan başladık. Bunu göstermek, anlatmak
gerekiyor. Bunun için kişiler olarak, politikacılar olarak ve ülkeler olarak
bizlere düşen görevler var ve acil adımlara ihtiyacımız var.
(Prof.Dr.Murat Türkeş’in yaptığı çalışmanın detaylı
bilgilerine ulaşmak isteyenler “Akhisar
ve Manisa Yörelerinin Yağış ve Kuraklık İndisi Dizilerindeki Değişimlerin
Hidroklimatolojik ve Zaman Dizisi Çözümlemesi ve Sonuçların Çölleşme Açısından
Coğrafi Bireşimi” adlı
çalışmasını inceleyebilirler.)
Tahir AYNE
İklim Takımı Kaptanı
tahirayne350@gmail.com
http://350ankara.blogspot.com/
http://350ankara.blogspot.com/